Enn um Rauðku
Með því að undanfarið hafa verið á sveimi, alls kyns sögur um óstarfhæfni Rauðkustjórnar o.fl. þykir rétt að skýra þetta með nokkrum orðum. Eins og öllum er kunnugt hafa undanfarið verið háværar deilur um það, hvort janúarkosin stjórn eða 4. apríl kosin stjórn væri lögleg eða ekki. Má á næstunni vanta dómsúrskurðar um þetta mál og er það þá væntanlega úr sögunni.
Hitt hlýtur svo öllum að vera ljóst, að með samþykkt sinni 20. apríl, hefur bæjarstjórnin falið hinni síðast kosnu stjórn að fara með mál verksmiðjunnar þar til úrskurður er fallinn. Starfar hún á ábyrgð bæjarstjórnar og getur vitanlega ekkert aðhafst nema með vilja meirihluta bæjarstjórnar,í einu og öllu.
Þeirri borgaralegu skyldu að starfa í þessari nefnd höfum við hlýtt, Gunnar Jóhannsson, undirritaður og Ragnar Guðjónsson, en þeir Sveinn Þorsteinsson og varamaður Erlendur Þorsteinssonar hafa ekki fundið hjá sér ástæðu til að mæta á þeim fimm fundum, sem þessi stjórn hefur haldið síðan 20. apríl. Tel ég að störf þessi hafi gengið sæmilega, en um það munu bæjarbúar geta dæmt siðar.
Með því að nýlega hafa verið bitir reikningar Skeiðsfossvirkjunarinnar, og lagðir fram reikningar hafnar- og bæjarsjóðs, er ekki úr vegi að birta nokkrar helstu tölur í sambandi við lántöku vegna endurbyggingar Rauðkuverksmiðjunnar. Tekin hafa verið og verið er að ganga frá eftirtöldum lánum:
Gegn 1. veðrétti í Rauðku 2.5 miljónir króna til 20 ára með 4,1/2% vöxtum hjá Tryggingarstofnun ríkisins í Reykjavik. Gegn 2. veðrétti 1. miljón krónur víxillán hjá Útvegsbanka Íslands h.f. í Reykjavik, með 5,1/2% vöxtum til allt að 15 ára. Gegn 3. veðrétti 1.5 miljón krónur skuldabréfaláni til allt að 15 ára með 4% vöxtum með ábyrgð ríkissjóðs. Gegn 4. veðrétti ábyrgð Sparisjóð Siglufjarðar, lán að upphæð, ½ miljón krónur gegn bankavöxtum. Auk þess hafa selst skuldabréf með bæjarábyrgð fyrir ca. 90 þúsund krónur og er von á því, að sala á þessum skuldabréfum aukist að miklu á sumri komanda.
Um kostnaðaráætlun þá er gerð var í upphafi skal það tekið fram, að hún hefur að öllu leyti staðist Enda þótt verksmiðjan verði nokkuð dýrari en áætlað var í byrjun, stafar það af hækkuðum grunnkaupstaxta og vísitölu ásamt því, að vegna efnisleysis í landinu varð að steypa síldarþróna og ganga svo frá henni, að hún er nú varanlegt mannvirki með hverfandi viðhaldskostnaði, en í byrjun var ætlast til, að hún yrði úr timbri.
Um afkastamöguleika verksmiðjunnar er á þessu stigi ekkert hægt að fullyrða, og er það því hreint út í bláinn er blaðið Einherji tilkynnir með gleiðgosalegu leyti að í sumar verði afköst verksmiðjunnar 7-8 þúsund mál á sólarhring. Hitt er svo annað mál, að vonir þeirra, sem að mannvirki þessu hafa staðið, standa til þess að afköstin verði talsvert yfir 5 þúsund mál á sólarhring.
Það má gleðja bæjarbúa, sem allir hafa sem eins fylgt endurbyggingunni með áhuga og eftirvæntingu með því að heita má að nær allar vélar er þurfti að fá frá útlöndum og ekki var hægt að smíða innanlands, liggja nú á Reykjavíkurhöfn og eru væntanlegar hingað í lok þessa mánaðar. Hafa hinir ötulu framkvæmdarstjórar Rauðku, Snorri Stefánsson og H.f.Héðins, Sveinn Guðmundsson fullvissað stjórnina um það, að svo mikill mannafli verði látin starfa við verksmiðjubygginguna dag og nótt frá þeim tíma og þar til verksmiðjan er fullsmíðuð, að hún geti verið fullbúin fyrir komandi síldarvertíð. Varahlutir þeir, sem enn vanta til landsins eins og tannhjól. keðjuhjól, keðjur þurrkarahringir og skilvindur, er allt komið í skip í New York og væntanlegt hingað fyrir miðjan næsta mánuð.
Útgjöld verksmiðjunnar vegna endurbyggingarinnar fram að þessum degi hafa verið eins og hér segir:
Greitt H.f. Héðni, Reykjavík fyrir vélar og fleira kr 1.5 miljón. Greitt fyrir skilvindur frá Svíþjóð kr. 175 þúsund. Greidd vinnulaun hér kr. 825 þúsund Greidd fyrir innlend og erlend efni kr. 900 þúsund, eða samtals.3.4 miljónir króna.
Telst sérfræðingum til að kosta muni 1 miljón krónur að stækka þessa verksmiðju í 10 þúsund mála afköst á sólarhring.
A. Schiöth. |
