Enn um Raušku | Rauškumįl | Bęjarstjórn og Rauška | Meira um Raušku | Rauškuhneiskli | Deilan um Raušku | Rauškumįliš enn | Enn um Rauškustjórn | Endurbygging Raušku | Veršur Rauška stękkuš | Schiöth og Rauška

>>>>>>>>>>> Meira um Raušku

 

Til forsķšu
Til baka




Ljósmyndasafn Steingrķms
į netinu.

Steingrķmur Kristinsson Siglufirši
G-892-1569
S-467-1569

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Mjölnir 16. maķ 1945

Rauškumįl

Um fį mįl hefur veriš meira rętt og ritaš nś undanfariš hér ķ Siglufirši en hiš svokallaša Rauškumįl. Žaš er žó ekki rétt kalla žetta Rauškumįl, žvķ aš žaš er ekki Rauška eša mismunandi afstaša manna til hennar sem įgreiningi hafa valdiš. Įgreiningurinn hefur ekki veriš um žaš, hvort Rauška skyldi endurbyggš eša hvort hśn skuli rekin af bęnum og vera ķ eign hans eša ekki.

 

Um žau mįl hefur veriš slķk eining almennings ķ bęnum, og allar raddir um aš selja verksmišjuna eša ekki endurbyggja, hafa veriš žaggašar nišur og margir, sem veriš hafa verksmišjunni andvķgir hafa snśist til fylgis viš hana.

 

Žaš, sem hér var um aš ręša var žaš, tekist hafši, og žį fyrst og fremst fyrir tilstilli fyrrverandi formanns Rauškustjórnar, bęjarfógetans, aš skapa ósamręmi į milli bęjarstjórnar og Rauškustjórnar. Kom hvaš eftir annaš fram hjį honum tilhneiging til aš setja Rauškustjórn upp į móti bęjarstjórn og hefur hann oršiš ber óheilindum ķ garš bęjarstjórnar.

 

Žaš segir sig sjįlft, Rauškustjórn veršur alltaf og į alltaf aš vera undir bęjarstjórn gefin. Ef upp kemur įgreiningur žar į milli, žį  aušvitaš bęjarstjórn aš rįša. Hśn ber įbyrgš gagnvart bęjarbśum į rekstri eigna bęjarins jafnt Raušku sem annarra og Rauškustjórn getur ekkert ašhafst nema samkvęmt umboši bęjarstjórnar. Žaš er žvķ hįskalegt aš vera aš reyna aš koma togstreitu žarna a milli.

 

Žaš var ķ rauninni alltaf vitaš til slķkrar togstreitu gęti komiš, žegar sett var reglugerš verksmišjunnar af stjórn hennar skyldi ekki kosin af bęjarstjórn, heldur tilnefnd af fulltrśarįšum flokkanna. Bęjarfulltrśar sósķalista lżstu strax yfir andstöšu sinni viš žau įkvęši, žvķ žeir töldu žau óheppileg. Ekki fékkst žvķ žó rįšiš. En žaš sżndi sig, žegar žurfti aš fara leita til alžingis og rķkisstjórnar um įbyrgšir fyrir Raušku, aš žessir ašilar heimtušu beinlķnis, aš žessu įkvęši vęri breytt og aš trygging fengist fyrir žvķ, aš Rauškustjórn vęri į öllum tķmum skipuš ķ samręmi viš vilja bęjarstjórnar.

 

Žessu įkvęši um kjör verksmišjustjórnarinnar var breytt ķ vetur og fékkst stašfest. En bęjarfógetinn, sem alltaf hefur viljaš stilla Rauškustjórn upp į móti bęjarstjórn, fékk Egil Stefįnsson, sem var varaforseti bęjarstjórnar, til žess aš lįta fara fram kosningu ķ stjórn į žessum sama fundi, įšur en bśiš var aš stašfesta breytinguna į reglugeršinni. Var žvķ sś kosning ólögleg formi til. Var į žetta bent žį strax af Gunnari Jóhannssyni, en žvķ ekki sinnt. Tilgangur bęjarfógetans meš žessu var sį aš koma sjįlfum sér i stjórnina.

 

Žótt žessi formgalli vęri į kosningu stjórnarinnar, myndi ekki hafa veriš fariš śt ķ žaš af sósķalistum, aš hrófla viš žeirri kosningu, ef ekki hefšu legiš ašrar įstęšur til. Bęjarfógetinn hefur gert mikiš žvķ aš lįta lķta svo śt, sem hann hefši unniš einhver sérstök afrek ķ endurbyggingarmįli Raušku.

 

hann setiš svo vikum og mįnušum skiptir sušur ķ Reykjavik og į annan hatt sżnt aš hann vęri aš vinna žessu. En žegar betur er gįš, sést aš afrekin eru minni. Hann hefur ekki śtvegaš fé til byggingar innar, žaš gerši aš nokkru leyti mįlafęrslumašur ķ Reykjavik og fékk góša borgun fyrir, aš nokkru leyti var žaš fengiš meš hjįlp pólitķsku flokkanna, sem menn eiga ķ Tryggingarrįši og nokkru leyti meš rķkisįbyrgš og mį žar segja aš bęjarfógeti hafi heldur torveldaš sóknina heldur en hitt. Ekki hefur bęjarfógeti getaš gengiš frį samningum um smķši véla og innkaup į žeim, enda ekki viš žvķ aš bśast, žar sem hann hefur enga žekkingu į slķkum hlutum. Um žaš hefur Snorri Stefįnsson, verksmišjustjóri séš. Bęjarfógetinn hefir ekki ķ žessu unniš nein afrek, sem hver annar hefši ekki getaš gert.

 

En hann hefur gert annaš sem margir ašrir hefšu ekki gert: Hann hefur sżnt óheilindi gagnvart bęjarstjórn og komiš žannig fram, verksmišjan hefši ekki notiš trausts hjį peningastofnunum og alžingi, undir hans forystu.

 

Žaš hefši nś flestum fundist, sem ekki žyrfti žaš aš kosta stór įtök, aš setja bęjarfógetann į Siglufirši śt śr nefnd, og kjósa mann ķ hans staš svo lķtiš er įlit žessa mans Žaš hefši heldur engum deilum valdiš, ef ekki hefšu legiš ašrar įstęšur til og er žar komiš žvķ, sem mestum hita hefur hleypt ķ žetta mįl.

 

Barįttan milli žeim Gušmundar bęjarfógeta og Žormóšs ķ Framsóknarflokknum, hefur ekki veriš fyrst og fremst barįtta um žaš, hvort Rauška skyldi byggš eša ekki, heldur ekki hefur žetta veriš barįtta milli hęgri og vinstri stefnu. Žetta hefur ašeins veriš valdabarįtta milli žessa tveggja manna og žaš sem fyrst og fremst hefur vakaš fyrir bęjarfógeta var, aš reyna aš hressa viš įlit sitt hér ķ bęnum meš žvķ, aš  snśast til fylgis viš žetta vinsęla mįl.

 

Żmsir kynnu furša sig į žvķ, bęjar­fógetinn og kratarnir hafa tekiš höndum saman, en žetta er ekkert furšulegt. Fyrir Alžżšuflokknum vakir alveg žaš sama og bęjarfógetanum, reyna bjarga sķšustu leifunum af įliti sķnu og fylgi meš žvķ žykjast berjast fyrir mįlstaš Raušku. Annaš er einnig og engu veigaminna, sem tengir žessa menn saman, einkum eft­ir aš Alžżšuflokksmašur tók viš embętti dómsmįlarįšherra.

 

Žaš mun vera samningur milli žeirra, aš Alžżšuflokksmenn hér styšji fógetann ķ žessu mįli og hjįlpi honum til aš fį framlengd embęttistķma sinn, en ķ stašinn ętlar bęjarfógetinn aš tryggja svo og svo mikiš af framsókn­aratkvęšum hérna yfir į Erlend Žorsteinsson viš nęstu alžingiskosningar. Žessi samningur er opinbert leyndarmįl. Žaš, sem žvķ veldur hitanum ķ žessu svokallaša “Rauškumįli” er žaš, aš žar eru tveir ašiljar, sem berjast fyrir sķnu pólitķska lķfi og eiginhagsmunum.

 

Einnig hefur komiš fram ķ žessu mįli hin sķvaxsandi višleitni bęjarfógetans til einangra sósķalista og mynda afturhaldssamfylkingu gegn žeim. Bęjarfógetinn hefur margsinnis sżnt žaš, hann er einn heilsteyptasti andstęšingur, sem verkalżšssamtökin eiga hér ķ bę. Ašalatrišin ķ žessu mįli, sem kallaš hefur veriš Rauškumįl, eru, samkvęmt žvķ sem įšur er sagt, žessi:

 

Žaš var naušsynlegt til žess skapa gott samstarf milli Rauškustjórnar og bęjarstjórnar, setja annan mann ķ stjórnina ķ staš Gušmundar Hannessonar. Auk žess, sem hver mašur hlżtur sjį naušsyn žessa samstarfs meš tilliti til reksturs verksmišjunnar, var žaš beinlķnis skilyrši of hįlfu alžingis og lįnveitenda.

 

En žerna rįkust hagsmunir verksmišjunnar og bęjarins į hagsmuni bęjarfógetans og kratanna og žį var ekki sökum spyrja, žessir menn hafa įvalt lįtiš hagsmuni almennings vķkja fyrir sķnum pólitķsku hagsmunum. Sósķalistaflokkurinn hafši ašra afstöšu, hans pólitķsku hags­munir eru aldrei ķ andstöšu viš hagsmuni fjöldans og ekki heldur ķ žessu mįli. Hann lét žaš ekkert į sig fį, žótt vitaš vęri reynt yrši til hins żtrasta aš ęsa gegn flokknum į žeim grundvelli, hann vęri styšja hinn óvinsęla mann Žormóš Eyjólfsson.

 

Flokkurinn veit žaš allt moldvišri blekkinga og rógs hlżtur žoka fyrir sannleikanum, sem įvallt kemur ķ ljós, žegar stundir lķša. Svo mun einnig verša ķ žessu mįli. Sósķalistaflokkurinn leggur rólegur afstöšu sina undir dóm reynslunnar og almennings. Almenningur mun brįšum fį segja sitt įlit um bęjarmįlin hérna ķ Siglufirši og Sósķalistaflokkurinn kvķšir ekki žeim śrslitum.