Mjölnir 31.
ágúst 1949
Grein - umfjöllun
ATHYGLISVERÐ
KVIKMYNDASÝNING
KJARTANS Ó.
BJARNASONAR
Kjartan Ó. Bjarnason,
ljósmyndari, hefur undanfarið sýnt hér kvikmyndir sem hann hefur tekið.
Eru fyrst þættir af
Vestfjörðum, þar sem brugðið er upp myndum af ýmsum þáttum atvinnulífsins
þar fornum og nýjum; farið í Æðey og varpið skoðað, og er það áreiðanlega
skemmtilegt og minnisstætt þeim mörgu, sem aldrei hafa átt þess kost að
sjá með eigin augum hið margbreytilega fuglalíf eyjarinnar.
Þá sýndi Kjartan hina
margumtöluðu mynd, sem hann tók af óeirðunum við Alþingishúsið hinn
örlagaríka dag 30. mars s.l. Myndin hefst á því; að fólk sést safnast
saman, konur, börn og eldri menn, - fólk á öllum aldri, sem komið var
þarna eftir boði formanna þriggja þingflokkanna. Næst er svo sýnt, er
fólkið kemur af útifundinum við Miðbæjarbarnaskólann.
Er ekkert, sem vekur sérstaka
athygli þar nema eitt spjald, en á því sagði Kjartan að hefði staðið: Vér
mótmælum allir. Allt virðist með ró og spekt þar til lögreglan kemur út úr
Alþingishúsinu og byrjar án tafar að berja fólkið, sem næst stóð. Á hæla,
henni kom svo hvítliðaskríllinn úr Heimdalli og þá fyrst sést, að fólkið
tekur á móti og töluverð slagsmál verða.
Og þá sést einnig, að kastað
er nokkrum steinum á eftir Heimdellingum og lögregluþjónum, sem hopað
höfðu. Þegar séð varð, að gestirnir á Austurvelli kunnu ekki sem skyldi að
meta kylfubarsmíð var byrjað á að gæða þeim á gasi.
Komst þá hreyfing á
mannskapinn og tæmdist völlurinn fljótt, en fólkið leitaði þó fljótt aftur
á Austurvöll, en þar hélt lögreglan áfram að dreifa bandarísku gasi yfir
gesti ríkisstjórnarinnar, þ.e. þá sem í lengstu lög vildu njóta gestrisni
hennar.
Það sem sterkast verkar á fólk
við að sjá þessa mynd, er hið æðisgengna grimmd, sem lýsir sér í barsmíð
lögreglunnar og hvítliðsins, meðan það stóð uppi, og öll er myndin sönnun
á því, að það sé rétt, sem andstæðingar Atlandshafsbandalagsins héldu fram
strax á eftir atburði þessa, sem sé að með því að boða fólk þarna saman í
þúsundatali - og beita það þessum tökum á mestu æsingaaugnablikunum hafi
átt að egna það til stórfelldra átaka svo tilefni gæfist á eftir til
ofsókna gegn andstæðingum bandalagsins.
Það mistókst. Reykvísk alþýða
og borgarar sýndu þennan dag, að Íslendingar eru seinþreyttir til að gera
morðtilraunir hver á öðrum. Hvítliðið og sá hluti lögreglunnar, sem í
blindni hlýddi fyrirskipun hins nasistiskra stjórnanda síns, er
undantekning sem allir sannir Íslendingar fyrirlíta og forsmá.
Næstu daga eftir 30. mars var
svo leikinn skrípaleikur í réttarsal sakadómarans. Þangað voru dregnir menn
eftir tilvísun Heimdellinga og eftir ljósmyndum úr Morgun.blaðinu. Ekki
hefur svo kunnugt sé, sannast sök á nokkurn þessara manna, og fullyrðingar
afturhaldsins um það, að um skipulagða andstöðu hafi verið að ræða, hafa
fallið um sjálfar sig, fyrir þeim hefur engin stafur fundist.
Að lokum sýndi Kjartan
Ó.Bjarnason mynd, sem hann nefnir: Blessuð sértu sveitin mín. Eru það
ýmsir þættir úr íslensku sveitalífi, aðallega vor og sumarannir, einnig
göngur og réttir. Er þetta ansi skemmti leg mynd, en Kjartan kvaðst enn
eiga eftir að bæta í hana. mörgum köflum.
Húsfyllir var nærri á hverri
sýningu, á tveim þeim fyrstu urðu margir frá að hverfa, |